معماری آرامگاه خیام برگرفته تشریفات مشهد از معاش وی و پندارهای قدمت خیام میباشد
آرامگاه خیام از نظر ابداع و تشکیل داد و معماری یکیاز مهم ترین ساختمان های مجال خویش میباشد. طول آن 22 متر و استخوان بندی اشبتنی با هسته ی فلزی میباشد
سه شخصیت مهم و علمی خیام یعنی فقیه بودن او به شعر، ریاضی و نجوم بر ایده مهم پیاده سازی اثر گذار بود.
دایره کف، به ۱۰ بخش تقسیم شد بطوری که ساختمان بلند یادبود بر ۱۰ اساس بومی باشد؛ عدد ۱۰ اولی عدد دو رقمی ریاضی و محور بخش اعظمی از اعداد میباشد.
در آرامگاه خیام از هر کدام از محور ها دو تیغه مورب به طرف بالا تکان می نماید، به ترتیبی که با تقاطع این تیغه ها وسعت کلی ساختمان بلند در گوشه و کنار ساخته میگردد و زیرا تیغه ها مورب اند خطوط افقی آنها بایستی ناظر به مبنا عمودی ساختمان بلند باشد.
پس تیغه ها به طور مارپیچ صورت به طرف بالاحرکت نمایند تا با هم تلاقی نمایند و از طرف دیگر رمز در بیاورند که خویش یک صورت غامض ریاضی و هندسی میباشد. این صورت با عدد ۱۰ هر دو سمبل علم ریاضی خیام اند.
بر خورد تیغه ها با یکدیگر و فضاهای لبریز و خالی و بخصوص در بالاستاره های درهمی را به وجود میآورند که از لابلای آنان عرش آبی رنگ نیشابور پیداست و بهتدریج به طرف نوک گنبد ستاره ها خرد خیس می گردند و تا پایان یک ستاره پنج لبریز آنهارا تکمیل نماید.ستاره ها و عرش، اشاره به شخصیت نجومی خیام داراست
واکنش تیغه ها با هم در آرامگاه خیام ۱۰ لوزی گرانقدر میسازند که بایستی با کاشی کاری مالامال شوند. شایسته ترین تزیین خویش رباعیات خیام بود که به طور خط شکسته و در هم به نحوه سیاه مشق های خطاطان بزرگی زیرا میر عماد و برخی استادان شکسته نویس با کاشی به طور نقوش انتزاعی سرتاسر لوزی ها را مالامال نماید.
در تاریخ معماری جمهوری اسلامی ایران این نخسین بار بود که خط شکسته نستعلیق در تزئینات یک سازه به شغل میرفت. از باطن نیز همین لوزی ها پراز شعر با نقش گل و برگ و پیچک، با کاشی معرق تزیین شدندو کاملا اشاره به شخصیت شعر سرا خیام داراهستند
معماری آرامگاه خیام برگرفته تشریفات مشهد از معاش وی و پندارهای قدمت خیام میباشد
آرامگاه خیام از نظر ابداع و تشکیل داد و معماری یکیاز مهم ترین ساختمان های مجال خویش میباشد. طول آن 22 متر و استخوان بندی اشبتنی با هسته ی فلزی میباشد
سه شخصیت مهم و علمی خیام یعنی فقیه بودن او به شعر، ریاضی و نجوم بر ایده مهم پیاده سازی اثر گذار بود.
دایره کف، به ۱۰ بخش تقسیم شد بطوری که ساختمان بلند یادبود بر ۱۰ اساس بومی باشد؛ عدد ۱۰ اولی عدد دو رقمی ریاضی و محور بخش اعظمی از اعداد میباشد.
در آرامگاه خیام از هر کدام از محور ها دو تیغه مورب به طرف بالا تکان می نماید، به ترتیبی که با تقاطع این تیغه ها وسعت کلی ساختمان بلند در گوشه و کنار ساخته میگردد و زیرا تیغه ها مورب اند خطوط افقی آنها بایستی ناظر به مبنا عمودی ساختمان بلند باشد.
پس تیغه ها به طور مارپیچ صورت به طرف بالاحرکت نمایند تا با هم تلاقی نمایند و از طرف دیگر رمز در بیاورند که خویش یک صورت غامض ریاضی و هندسی میباشد. این صورت با عدد ۱۰ هر دو سمبل علم ریاضی خیام اند.
بر خورد تیغه ها با یکدیگر و فضاهای لبریز و خالی و بخصوص در بالاستاره های درهمی را به وجود میآورند که از لابلای آنان عرش آبی رنگ نیشابور پیداست و بهتدریج به طرف نوک گنبد ستاره ها خرد خیس می گردند و تا پایان یک ستاره پنج لبریز آنهارا تکمیل نماید.ستاره ها و عرش، اشاره به شخصیت نجومی خیام داراست
واکنش تیغه ها با هم در آرامگاه خیام ۱۰ لوزی گرانقدر میسازند که بایستی با کاشی کاری مالامال شوند. شایسته ترین تزیین خویش رباعیات خیام بود که به طور خط شکسته و در هم به نحوه سیاه مشق های خطاطان بزرگی زیرا میر عماد و برخی استادان شکسته نویس با کاشی به طور نقوش انتزاعی سرتاسر لوزی ها را مالامال نماید.
در تاریخ معماری جمهوری اسلامی ایران این نخسین بار بود که خط شکسته نستعلیق در تزئینات یک سازه به شغل میرفت. از باطن نیز همین لوزی ها پراز شعر با نقش گل و برگ و پیچک، با کاشی معرق تزیین شدندو کاملا اشاره به شخصیت شعر سرا خیام داراهستند