مجله خبری تشریفات

در اطراف سرزمينهاي اسلامي مکانهايي وجود دارا‌هستند که منتظران يار در آن ها گرد مي آيند و به ياد عزيز مهاجرت کرده خود نجواهاي عاشقانه راز مي دهند. اين مکانها که هریک به نوعي يادگار حضرت موعود می باشند براي کلیه شيعيان مقدس میباشد و بزرگداشت آنان وظيفه اي همگاني به شمار مي آيد.

براي آشنايي بيشتر شما عزيزان با مساجد، مقامها و اماکن خاصي که يادآور آن امام منتظر می‌باشند، بر آن شديم که در هر شماره به اجمال يکي از اين مکانها را معرفي کنيم. باشد که مورد قبول حضرت موعود واقع شود.

يکي ديگر از مساجد دارای اسم و رسم و مهمي که همواره گزینه دقت مسلمانان بوده مسجد شريف کوفه می باشد. اين مسجد از جهات مختلفي حائز اهميت هست که به برخي از آن ها در بخشهاي بعدي اشاره گردد ولی آنچه که سبب دقت بيشتر شيعيان به اين مکان مقدس گردیده‌است؛ عنايت خاصي میباشد که حضرت مهدي(ع) به اين مسجد تشریفات مشهد دارا هستند. در قسمت حکايات بيان شود که بسياري از سعادتمندان در اين مکان لبریز برکت توفيق زيارت امام(ع) را پيدا کرده اند. افزون بر اين براساس روايات زيادي به عنوان مثال روايات پر اسم و رسم »مفضل«، بعد از ظهور آن حضرت، کوفه راس حکومت و مسجد جامع آن، راس قضاوت و اجراي عدالت خواهد شد.

در روايتي که مفضل از امام راست گو(ع) نقل مي کند، درباره جايگاه مسجد کوفه در عصر ظهور چنين آمده میباشد:

قلت: يا سيّدي فأين تکون دارالمهدي و مجتمع المؤمنين؟ قال(ع): دار ملکه الکوفة و مجلس حکمه جامعها...1 .

[به امام راست گو(ع)] عرض کردم: سرور من! محل استقرار حضرت مهدي(ع) و مکان تجمع مؤمنان بعد از ظهور کجا خواهد بود؟ حضرت در جواب فرمودند: پايتخت آن حضرت کوفه و راءس قضاوتشان مسجد جامع خواهد بود...

اعتکاف و کلاس درس

آیا در ایام اعتکاف، رفتن به کلاس و شرکت در درس‌ها جایز می باشد؟

همه مراجع: خروج از مسجد و شرکت در کلاس های درسی، اشکال دارااست.(۱)

پی‌نوشت:

۱. نوری، استفتاءات، ج ۲، س ۲۷۶؛ سیستانی، وبسایت، اعتکاف؛ صافی، جامع الاحکام، ج ۱، س ۵۱۵؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۲، س ۴۶۲

* نیابت در اعتکاف

آیا نیابت اعتکاف از طرف جمع‌ای از فوت شده ها صحیح است؟

کلیه مراجع: خیر، به نیابت از یک‌سری نفر مرده صحیح نیست؛ تشریفات مشهد ولی می تواند ثواب آن را به روح آنان هدیه کند. (۱)

پی‌نوشت:

۱. العروة الوثقی، ج ۲، الاعتکاف، م ۳.

کسی که نذر کرده ایام البیض (روزهای سیزدهم تا پانزدهم) ماه رجب را اعتکاف کند، چنانچه درین روزها بیمار شود، تکلیف چیست؟

کلیه مراجع: در حالتی که نذرش به سال خاصی تعیین شده - اگر به واسطه بیماری نتواند روزه بگیرد یا در اعتکاف شرکت کند - تکلیف از او ساقط می‌باشد و کفاره هم ندارد؛ البته در‌حالتی که برای نذرش سال تعیین نشده، میتواند در سال‌های آن گاه اعتکاف کند.(۱)

* اعتکاف و غسل

در حالتی‌که محتلم شویم، غسل را در باطن مسجد اعمال دهیم؟

همه مراجع (به جز صافی): در صورتیکه معتکف محتلم شود و غسل کردن در مسجد به جهت توقف یا نجس کردن مسجد ممکن نباشد، واجب می باشد از مسجد خارج خواهد شد. (۱)

آیت‌اللَّه صافی: آری، بایستی از مسجد خارج گردد، هر تعدادی غسل در مسجد سبب ساز تعقل یا نجس کردن مسجد نشود.(۲)

* قضای اعتکاف

در حالتی‌که اعتکاف مستحبی را به جهتی به هم بزند، آیا قضای آن واجب می‌شود؟

تمامی مراجع (به جز تبریزی، سیستانی و وحید): در صورتی بعد از روز دوم باطل کند، باید قضای آن را به جا آورد. (۱)

نشانه‌ها عظام تبریزی، وحید و سیستانی: در صورتی‌که پس از روز دوم باطل کند، بنابر احتیاط واجب باید قضای آن را به جا آورد و در‌صورتی‌که پیش از آن باشد، چیزی بر عهده او نیست. (۲)

تبصره. قضای اعتکاف مانند اصل اعتکاف می‌باشد. به این ترتیب باید حالت آن را رعایت کند و دستکم سه روز متواتر روزه بگیرد.

در منابع فراوانى تأکید گردیده است که بستگان یهود، مدتى طولانى قبل از ظهور اسلام، معطل پیامبرى بودند که آرم هاى آن بر طبق فرد مبعوث در بین قریش بود، ولی جهودان به دلایلى اورا نبی موعود خویش ندانستند و گفتند کسى که ما مى گفتیم محمد(صلى الله علیه وآله)وجود ندارد. ادله اصلى تشریفات مشهد این انکار، اسماعیلى بودن حضرت محمد(صلى الله علیه وآله) بود؛ در حالى که یهودیان انتظار پیامبرى از نسل اسحاق را داشتند. به دیگر کلام، آن ها بر این گمان بودند که نبی موعود از بنى اسرائیل خواهد بود، در حالى که پیامبر گرامى اسلام(ص) از خویشاوندان عرب ظواهر شد. حسادت یهود، که در برخى آیه ها قرآن هم به آن اشاره گردیده، ناشى از همین مسئله و اصل نژادپرستى آن ها میباشد. مورخان هم گفته اند که وقتى بُحیرا، راهب مسیحى، فرستاده آفریدگار را در کودکى آشنایی، ابوطالب را از ادامه هجرت به شام نهی کردن کرد و اظهار‌کرد: «اورا از یهود برحذر دار، زیرا وی عرب میباشد و یهود مى خواهد فرستاده موعود از بنى اسرائیل باشد و به وی حسادت مى نماید» (زهرى، الطبقات الکبرى، ج1، ص123. اما این در صورتى میباشد که اصل روایت بحیرا را بپذیریم، ولی برخى از پژوهشگران، این ماجرا را قابل تأمل مى دانند. نگاه فرمایید به: عیب گیری و بررسى منابع سیره نبوى، ص313»). گزارش هاى دیگرى از نقشه ترور رسول در کودکى یا این که نوجوانى به دست یهودیان میباشد که چندان نمى قدرت به آن‌ها متکی بودن کرد، زیرا درین قصه ها مطالبى می‌باشد که به افسانه بیشتر تشابه داراست. (زهرى، الطبقات الکبرى، ج1، ص91 و 123).

درباره تعامل یهود با رسول معبود قبل از مهاجرت، این داستان آوازه داراست که مشرکان دو نفر را نزد عالمان یهود یثرب فرستادند و گفتند از آنها درباره محمد(صلى الله علیه وآله)بپرسید؛ زیرا وی صاحبان کتاب قبلی اند و علم ها انبیا نزد آنها میباشد. آن دو به یثرب رفتند و بابیان صفات فرستاده خداوند درباره ادعاى آن حضرت از اَحبار سؤال کردند. آنها گفتند درباره سه چیز از وی سؤال فرمایید، چنانچه جواب بخشید فرستاده میباشد وگرنه دروغگوست و هر سیرتکامل مى خواهید با وی عکس العمل نمائید. از وی درباره روایت شگفتِ جوانانى که در پیشین هاى بدور، فامیل خویش را رها کردند، جهانگردى که به شرق و غرب دانا رسید، و واقعیت روح بپرسید. در‌صورتی‌که این سه را جواب اعطا کرد از وی پیروى نمایید که رسول میباشد وگرنه لاف مى گوید. دو پیامبر قریش به مکه بازگشتند و از فرستاده پروردگار جواب این سوال ها را جویا شدند. آیاتى از سوره کهف که درباره اصحاب کهف و ذى القرنین صحبت مى گوید (آیه ها 9 و 83 به آنگاه) و آیه 85 سوره اسراء که درباره واقعیت روح میباشد، به‌این مناسبت نازل شد. (معافرى، سیره ابن هشام، ج1، ص301 ؛ طبرسى، مجمع البیان، ج3، ص697 ؛ التفسیر الکبیر، ج7، ص428). در عصر مکى، انکارى از آن ها در مورد نبوت رسول اسلام به دیده نمى خورد. به لحاظ مى برسد تا زمانى که آن حضرت در مکه بود و یهودیان مدینه رقیبى نداشتند، ردّ و اثباتى از سوى آن‌ها نسبت به رسالت آن حضرت وجود نداشت؛ البته هنگامى که نبی اسلام(ص) به مدینه آمد و یهودیان حالت خویش را در خطر دیدند و از طرفى بناى پیروى از نبی آفریدگار را نداشتند، دست به مبادرت هاى تخریبى و آن گاه نظامى زدند. ابن اسحاق شروع دشمنى این قبیله را به طور همزمان با ورود فرستاده خداوند به مدینه مى داند. وى توده زیادى از معاندان اسلام از قبایل یهودى و یهودیان انصار را مذکور میباشد

پيامبر اسلام بسيار دلسوزو کریم و مهربان نسبت به ديگران بوده میباشد ولذا در شرایطی که اشخاص تشریفات مشهد از روي عناد به آفریدگار يکتا ايمان نمي‌‌آوردند، ناراحتی و غصه گمراهي ديگران بر پيامبر سنگيني مي‌‌کرد تا جايي که قرآن مي‌‌فرمايد: «لعلک باخع نفسک»؛ اين علامت مهرباني و دلسوزي خالصانه او‌را نماد مي‌‌دهد.
2- خلق نيک، به شهیدشدن تاريخ، پيامبر اسلام بهترين و نيکوترين اخلاق و رفتار را داشته میباشد؟ کردار و گفتار خویش پيامبر اسلام هم از حیث قرآن و هم از لحاظ تاريخ، آرم مي‌‌دهد که حضرت با نيکوترين کردار و بهترين گفتار، حتي با معاندان خویش را داشته میباشد.
پيامبر اسلام آنقدر با مهرباني و نيکوئي با عموم خوی نمود که قرآن اورا تحت عنوان مثال اخلاق و رفتار عظيم معرفي مي‌نماید؛ «إنک لعلي خوی عظيم».
پيامبر اسلام، در کل مسائل با حوصله، شيکيبائي، عفو و بخشش وگذشت خلق مي‌‌نمود و در عکس العمل با همگان با فیس گشوده و خنده رو عکس العمل مي‌‌نمود.
همسايه يهودي حضرت هر روز با خاکستر از آن حضرت استقبال مي‌‌کرد و پيامبر(ص) فارغ از هيچ واکنشي، بعداز جنبش دادن خرقه‌ها و تر و تمیز کردن احوال ظاهري‌‌اش به خط مش خویش ادامه مي‌‌بخشید، و روز آن گاه، با آنکه مي‌‌دانست به عبارتی نرم‌افزار تکرار مي‌خواهد شد، نيز تغيير مسير نمي‌‌اعطا کرد. يک روز از آنجا مي‌‌سپری شد با کمال تعجب از خاکستر خبری نشد، حضرت با لبخند بزرگوارانه‌اي بیان کرد: رفيق ما امروز به سراغ ما نيامد! گفتند: بيمار میباشد. فرمود: بايد به عيادتش برويم. بيمار يهودي، وقتي پيامبر اسلام را بالاي سرش مشاهده نمود، در رخ آن حضرت صميميت و محبت صادقانه‌‌اي شم کرد که گويي سالها میباشد با وي سوابق دوستي و آشنايي داراست و مجموع کينه‌‌هاي مرد يهودي نسبت به حضرت، به مهر و صفا تبديل گرديد.
آيا ديني که رهبرش اينگونه حتي با دشمنانش واکنش دارااست، ديني خشن و بي رحم میباشد، يا دين با صفا و محبت و کردار و مهر و عاطفه؟!
درصورتی که تاريخ صدر اسلام را رسیدگی کنيد پي مي‌‌بريد که در تاثیر عکس العمل نيک واخلاق حميده پيامبر اسلام و مهرو عطوفت که در دين اسلام وجود داشت، اقوام و ملل متعدد از دور و اطراف و اکناف مدينه به اسلام مي‌‌پيوستند و شعاع خورشيد اسلام هر روز قلمرو بيشتري را فرا مي‌‌گرفت. در نخستين فتوحات اسلامي و خلق و خوی مهربانانه پيامبر اسلام و مسلمانها، مسيحيان شبه جزيرة العرب و شامات و غيره شيفته اسلام شدند واز صميم دل آن را پذيرفتند.
البته براي درستی ادعاي پيامبري پيامبر اسلام و آوردين اسلام، قبلی از شیوه معجزه؛ دو راه و روش اساسی وجود دارااست:
يکي؛ عده آوري قرائن وشواهد گوناگون براي درستی ادعاي نبوت.
دوم؛ تصديق کتاب ها آسماني پیش از آن پيامبر.
اينک هر دو رویکرد را به صورت مختصر بررسي می‌نمائيم.
الف) توده آوري شواهد در درستی رسالت پيامبر اسلام(صلي الله عليه وآله وسلم)

شیرینی ترحیم : از قنادی های دارای اعتبار خریداری می گردد و از اشکال می شود به سبک های کوکیز , تسمه تشریفات مشهد ا ی , شکلاتی , برزیلی و برشتوک اشاره نمود. از پرکاربردترین این آیتم می اقتدار از شیرینی برزیلی اسم موفقیت که یک شیرینی شکلاتی بوده و روی آن از گل هایی با محصول خمیر استفاده میشود.

5 - میوه : موز شایسته ترین مورد برای میوه مستعمل در مراسم ترحیم می‌باشد و در کنار آن می اقتدار از دو سبک میوه فصل هم به کار گرفت. از شایسته ترین میوه های مورد استفاده در مراسم ترحیم می اقتدار از نارنگی سیب و خیار نیز ایتفاده نمود.

6 - نوشیدنی : در کنار میوه می اقتدار از آب میوه هم استفاده کرد و پذیرایی بهتری از میهمانان حاضر اجرا داد. از مزه های آیتم به کار گیری می توان از پرتقال , آناناس , انبه و هلو اشاره کرد. مزیت های به کارگیری آب میوه این میباشد که در انتهای مراسم میتوانید تعداد باقیمانده آن را به ما مرجوع و وجه آن را پس بگیرید.

7 - پک پذیرایی ترحیم : یکی از شایسته ترین گزینه های پیش رو برای صاحبان مراسم ختم , زیپ کیپ مراسم ختم یا این که پاکت پذیرایی ترحیم می باشد. بسته پذیرایی ترحیم مشتمل بر مواقعی همانند میوه نوشیدنی , کیک میباشد که بسیار اقتصادی و نیز شکیل میباشد...

8 - آب‌آشامیدنی : برای این سیرتکامل مرسم عالی می‌باشد از آب معدنی های یکنفره بهره مند شد. روی هر میز که برای دو نفر گزینه استعمال میباشد از یکی آب معدنی به همدم دو لیوان کاغذی قرار می‌دهند و به محض به کارگیری از آن مجدد شارژ میشود.

9 - دستمال کاغذی : در مساجد پیش از چیدن میوه ها در ظروف یکی از دستمال کاغذی باطن پیاله قرار داده که عالی می باشد از نوع کوکتلی یا این که به عبارتی چهار گوش و تاشده استفاده کرد. ضمن اینکه می قدرت روی میزها از دستمال کاغذی باکس ای نیز استفاده کرد.

10 - جام یکبار مصرف : شایسته ترین نوع آن از متاع شیت میباشد و در مراسم متفاوت کاربرد فراوانی دارااست. این استکان ها دارنده طرح های متفاوتی است که معمولا در مراسم ترحیم از رنگ های تیره خیس استفاده می شود.

11 - سینی پذیرایی : روی هم رفته مساجد سینی به اندازه کافی وجود دارد اما بعضا صاحبان مجالس که ذوق وسلیقه متفاوتی نسبت به بقیه افراد دارا هستند می توانند از سینی های تشریفات که از چگونگی و ظواهر بهتری برخوردار است به کارگیری کنند.

12 - سبد گل و تاج گل : این ایام جهت همدردی و پهنا تسلیت به خانواده متوفی از گل به کارگیری می‌شود که می اقتدار با تاج گل یا این که تیم گل این عمل را ایفا بخشید. این محصولات از شایسته ترین و با کیفیت ترین و بوسیله نیروی کار آموزش چشم تشریفات پردیس پیاده سازی و ساخت می گردند.

13 - میز ختم : برای تزیین این میز باید از شمعدان , شمع , لامپ لاله , سبد گل و عکس متوفی به کار گرفت. شمع ها در دو سبک بلند و وارمر وجو دارااست که با اعتنا به ذوق صاحبان مراسم از آن استفاده می‌گردد.

اشعار و سروده هاي عالی ديني بخوانند. در يكي از كشورهاي كوچك عربي براي طفل هاي ابتدايي سرود صحیح كرده بودند بر وزن اين شعر فارسي كه «اینجانب راست مي گم هميشه، لاف سرم نمي شه» آن‌ها مي گفتند ساداتي الائمه، باب نجاه الامه، اولهم علي، آخرهم مهدي. بايد براي نوپا ها خوراك بچگانه تشریفات مشهد صحیح كنيم و در مسجد اين خوراك را عرضه كنيم. يك مسجد ديگري بايد باشد كه براي اساتيد دانش کده نرم افزار هاي ويژه داشته باشد. منبر و وعظ و نماز و امام جماعت اين مسجد بايد جور ديگري باشد. يعني ما بايد براي اشکال نيازها، گونه های جواب ها را در مسجد عرضه كنيم. در حديث داريم كسي كه به مسجد برود، هشت مقاله نصيبش مي خواهد شد. يكي از آن ها دانش مستطرف میباشد. دانش مستطرف يعني کلام جدید. يعني پيشنماز بايد هر روز پژوهش جديد كند و مطالب جديدي را به عموم عرضه كند.
جلسات معرفتي و معنوي مسجد بايد به طور تناوبي برگزار گردد. اين طور نباشد كه ده سال نخستین محرم در يك خيابان چندين جا نوحه باشد، البته یک سری ماه آن‌گاه هيچ خبري از مجلس وعظ در آن خيابان نباشد. همچنين مطلوب میباشد پيشنماز مسجد در مناسبت هاي گوناگون از روحانيون منبري بهتر دعوت كند كه عموم نهايت به کار گیری را از اپ هاي مسجد ببرند. در مسجد نبايد بعداز نماز بسته گردد. اين آفت مسجد میباشد. در خيلي از مسجدها نماز كه خوانده مي خواهد شد، در مسجد بسته مي خواهد شد.

ارتباط عموم و مسجد وقتي عموم به مسجد مي فرآیند، بايد زينت هاي خودشان را یار ببرند. قرآن صريحاً گفته: يا بني انسان خدوا زينتكم عند كل مسجد (اعراف، 13) مؤمنان بايد با بهترين خرقه و رایحه در مسجد حاضر شوند. آيه ديگر مي فرمايد: المال و البنون زينه الحياه الدنيا (كهف، 64) اموال و اولاد زينت میباشد.مسجد مي روي، زينتت را همراهت ببر. يعني دست فرزندت را بگير و اورا هم به مسجد ببر. کالا زينت میباشد. يعني مسجد مي رود پول همراهت ببر تا فقيري سير يا نياز مؤمني برطرف گردد.
مسجد نبايد تبديل گردد به محل پرستش پيرمردها و پيرزن ها. همگی عموم در کلیه سنين بايد به مسجد بيايند. اين سیرتکامل نباشد كه برای مثالً پيرمردها بيايند مسجد و جوانان در دکان و در هم اکنون كسب و كار باشند. معبود در آيه 101 سوره نساء به پيغمبر (ص) مي فرمايد وقتي در نبرد و رويارويي با معاند هستي و مي خواهي نماز بخواني، همگی لشكر به تو اقتدا نكنند. از جملهً در صورتی دويست نفر هستيد، صدنفر به تو اقتدا كنند، صد نفر نگهباني بدهند كه معاند حمله نكند. ركعت اولیه را بخوان، ركعت دوم كه گفتي بحول الله و قوته اقوم و اقعد، اين 100 نفر كه به تو اقتدا كرده اند قصد فرادي كنند و خودشان سريع نماز را به پايان برسانند و بروند اسلحه را از آن دسته ديگر بگيرند تا آنهايي كه نگهباني مي دادند، به ركعت دوم نماز برسند. يعني در يك نماز دوركعتي، تمامی سپاه شركت كنند. ما از اين چه مي فهميم؟ از اين مي فهميم كه برای مثالً در صورتیکه دو زن در منزل می‌باشند كه يكي از آن‌ها سالخورده و ديگري جوان میباشد، اين سیرتکامل نباشد كه هميشه زن سالخورده به مسجد بيايد و زن جوان به كارهاي خانه و رسيدگي به فرزندان رسد. بلكه يك روز وی به مسجد بيايد و روز ديگر زن جوان خیس به مسجد بيايد. يكي از افت هاي جامعه ما اين میباشد كه مسجدي ها يك قشر می‌باشند و در غير مسجد يك قشر ديگر می‌باشند.